Maxaa Ka Khaldan Bulshadeena Maanta?

 


Maanta marka aad eegto bulshada Soomaaliyeed — gudaha iyo dibaddaba — waxaad dareemeysaa in ay jiraan dhibaatooyin muuqda oo saameynaya sida aan u wada noolaanno, isu fahamno, una dhisanno mustaqbal mid ah. Waxaa jirta su’aal culus oo dad badan isweydiiyaan: Maxaa ka khaldan bulshadeena maanta?

  • Kalsoonidii Oo Luntay

Mid ka mid ah waxyaabaha ugu weyn ee ka khaldan bulshadeena waa khasaarida kalsoonida. Maanta qofku wuu ka shakisan yahay qofka kale, xitaa haddii uu yahay deriskiisa, saaxiibkiisa ama xitaa walaalkiis. Kalsoonidii bulshada u dhaxeysay ee ahayd "wax i weydii, waana ku caawin" waxay u beddeshay "iiga dheeraaw, ma aamini karo."

Kalsoonidu waa tiirka bulshada – haddii ay dumto, bulshadu way kala daadataa.

  •  Qabyaalad iyo Kala-Qaybsanaan Dhaqan Galay

Qabyaaladdu weli si weyn ayay u saamaynaysaa bulshadeena. Waxaa laga yaabaa in si dadban loo isticmaalo, balse waxay weli maamuleysaa shaqooyinka, siyaasadda, xitaa guurka iyo ganacsiga. Inta badan, qofka lagu qiimeeyo waxa uu yahay ma ahan kartidiisa, balse waa qabiilka uu yahay ama cidda uu garab ku leeyahay.

Dhallinyarada, kuwa ugu firfircoon, waxay inta badan ku lumaan "yaa tahay?" halkii ay ku horumari lahaayeen "maxaad taqaan?"

  • Xishoodkii Iyo Anshaxii Dhaqan Ahaan Jiray Oo La Ilmaamay

Bulshadeena waxaa horey ugu jiray qiimeyn weyn oo la siin jiray akhlaaqda, xishoodka iyo ilaalinta sumcadda qoyska. Maanta, baraha bulshada ayaa noqday meel qof walba si xor ah wax u dhigo — xitaa haddii ay dhaawacayso dhaqanka, diinta ama xurmada qof kale.

Waxaa sii yaraanaya dadka xushmadda u haya waayeelka, iyo kuwa u taagan difaaca edebta iyo afkaarta toosan.

  •  Dadka Dhibban Waa La Hilmaamaa

Waxaa muuqata in dadka nugul ee bulshadeena — sida dadka saboolka ah, dadka naafada ah, haweenka daryeelka u baahan iyo carruurta — aanay helin taageeradii iyo garabkii ay mudnaayeen. Waxa la taagan yahay nolol uu qof walba isagaa iskaga taagan yahay, daryeel bulsho oo dhab ahna way yartahay.

Bulsho wanaagsan waxaa lagu gartaa sida ay u daryeesho dadka tabarta daran.

  •    Diinta Oo Laga Dhigtay Magac Keliya

Inkastoo aan leenahay dad diin leh, haddana dhaqanka iyo ficilka dadka badankood kama tarjumayo Qur’aanka iyo sunnada. Diinta waxaa laga dhigtay sheeko, balse ficil ahaan ma muuqato: khiyaano, been, xatooyo, masuqmaasuq — way u badan yihiin bulshada dhexdeeda.

  •  Dhalinyaradii Oo Niyad Jabtay

Dhallinyarada ayaa noqday kuwa aan rajo laheyn. Waxbarashadooda ma haystaan fursad; xirfad ma jirto oo lagu dhiirrigeliyo; siyaasadda laguma casuumo; ganacsi lagu caawiyo ma helaan. Ugu dambeyn, qaar waxay doortaan in ay tahriibaan — xitaa haddii ay ku dhintaan badda dhexdeeda.


Gunaanad:

Su’aasha ahayd “Maxaa ka khaldan bulshadeena maanta?” jawaabteedu waxay u baahan tahay in qof walba uu si daacad ah u milicsado kaalintiisa. Maaddaama aynu wadaagno bulsho, waajib inaga saaran yahay in aynu dhisno, wax ka bedelno, oo ka toosino qaladaadka jira.

Waxaa la joogaa waqtigii la dhihi lahaa:

“Anigu waxaan bilaabayaa isbedel, xitaa haddii uu yaryahay.”

Isbeddelka bulsho waa hawl wadaag, waana laga bilaabi karaa qof walba — adiga iyo aniga.

Previous Post Next Post

Post Ads 2

Post Ads2